Voordat je heerlijk op vakantie gaat, zijn er een aantal acties die je moet nemen als je ADHD medicijnen neemt. In deze aflevering spreek ik de apotheker Annemieke Horikx over de procedures in Europa, als je lang op reis wilt en als je een wereldreis gaat maken. Dit artikel, met een infographic, geeft uitleg over de stappen die je moet nemen voordat je in het vliegtuig of in de auto stapt. Inclusief een aantal tips!
Door Europa met de Schengenverklaring
Een Schengenverklaring is een document dat een reiziger bij zich moet hebben binnen het Schengengebied. Het Schengengebied zijn de meeste Europese landen. Deze verklaring moet je bij je hebben als je medicijnen gebruikt die onder de Opiumwet vallen. Dit geldt voor de meeste ADHD-medicijnen, zoals Ritalin en dexamfetamine. Eigenlijk geef je met deze verklaring aan dat de medicijnen voor eigen gebruik is en dat je geen drugs gaat smokkelen.
In het artikel Medicijnen op reis door Europa vind je de meeste informatie over al deze landen en de stappen van het regelen van de Schengenverklaring.
Voor landen buiten het Schengengebied zijn, heb je een Engelstalige medicijnverklaring nodig. Mocht de eindbestemming een niet-Schengenland zijn, maar gaat de reis wel door Schengenlanden? Dan heb je ook een Engelstalige medische verklaring nodig. Deze is ook geldig in de Schengenlanden waar je doorheen reist. Onderaan deze pagina kan je deze documenten downloaden.
Annemieke Horikx is als apotheker bij de beroepsorganisatie voor apothekers, de KNMP. Zij is werkzaam bij de afdeling Geneesmiddel en Informatiecentrum.
Engelstalige medische verklaring
Je hebt een Engelstalige medische verklaring nodig als je naar een land gaat dat
buiten het Schengengebied valt of als je langer dan 90 dagen binnen het Schengengebied verblijft. Deze verklaring is 1 jaar geldig.
Let op: Naar Engeland
Door de Brexit zijn de regels veranderd en geldt de Schengenverklaring niet meer als je naar Engeland gaat. Het is net zoals dat je nu een paspoort moet regelen. Een weekendje Londen is nu iets meer geregel!
Aantonen echtheid van de verklaring: Apostilleverdrag
De Engelstalige medische verklaring dien je officieel te laten legaliseren, ofwel dat je kan aantonen dat dit document echt is. Daarvoor heb je een sticker of een stempel nodig: een apostille. Met een apostille kan het document worden gebruikt in alle landen die meedoen aan het Apostilleverdrag. Check hier om welke landen het gaat. In Nederland regel je een apostille bij een rechtbank. Dit kost geld. Je kan een apostille zelf aanvragen of je laat het door iemand anders doen. Hiervoor is geen machtiging nodig. Hoe je een apostille bij een rechtbank aanvraagt, verschilt per rechtbank. Je kan zelf kiezen naar welke rechtbank je gaat. Bekijk het overzicht van Nederlandse rechtbanken.
Ga je naar een land dat zowel buiten de Schengengebied en de Apostillelanden vallen, dan moet je naar de ambassade en navraag doen wat er nodig is om je medicijnen mee te nemen.
Altijd via de huisarts
Zowel voor het regelen van de Schengenverklaring en de Engelstalige medicijnverklaring, ga je langs de huisarts. De huisarts ondertekent deze verklaringen. Is jouw huisarts niet aanwezig? Dit is geen probleem. Een plaatsvervangende huisarts kan deze ook ondertekenen.
Het CAK (Centraal Administratie Kantoor)
Het CAK voert de regelingen uit in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) én vertaalt de wet- en regelgeving naar begrijpelijke en toegankelijke informatie.
Alle verklaringen die ondertekend zijn door de huisarts moeten worden opgestuurd naar het CAK (Centraal Administratie Kantoor). Zij controleren de verklaringen en beoordeelt jouw verklaring. De Schengenverklaring kan digitaal worden verstuurd via de website van het CAK of per post. De Engelstalige medicijnverklaring kan alleen per post. Het adres is: CAK Postbus 84015 2508 AA Den Haag. Binnen 2 weken ontvangt je de goedgekeurde verklaring via e-mail of post.
De stappen van het regelen van de medicijnverklaringen
- Check naar welk land je gaat en/of je een Schengenverklaring of een Engelstalige medicijnverklaring nodig hebt.
- Download de Schengenverklaring (download) of de Engelstalige medicijnverklaring (download). Ga je langer dan 30 dagen op vakantie tot maximaal 90 dagen? Zorg voor meerdere verklaringen. Eén Schengenverklaring is maximaal 30 dagen geldig. Ga je langer dan 90 dagen (ofwel, langer dan 3 maanden) op vakantie, dan heb je een Engelstalige medicijnverklaring nodig.
- Vul zelf de Nederlandse gedeelten in.
- Ga naar de huisarts en laat deze verklaring ondertekenen. Is jouw huisarts niet aanwezig, dan is dat geen probleem. Een vervangend arts kan dit ook ondertekenen. Dit kan een paar dagen duren.
- Stuur de ondertekende versie op naar het CAK. De Schengenverklaring kan digitaal via de website of per post. Het adres is: CAK, Postbus 84015, 2508 AA Den Haag. Let op, de Engelstalige medicijnverklaring kan alleen per post!
- Het CAK beoordeelt jouw verklaring.
- Neem de goedgekeurde verklaring mee op reis. Laat de verklaring zien als ernaar gevraagd wordt. Tip: maak een kopie van de verklaring!
Extra informatie vanuit het CAK:
- Voor de Engelstalige medicijnverklaring: Moet je de verklaring legaliseren (voor echt laten verklaren)? Dan kan je dit op verschillende manieren doen. Legalisatie voor Apostillelanden gebeurt met een Apostillestempel bij een rechtbank. Voor landen waarmee Nederland geen afspraken heeft gemaakt, moet je mogelijk naar het ministerie van Buitenlandse Zaken. Soms moet je ook naar de ambassade.
Afhankelijk van het land waar je naar toe gaat, beslist ook of je de verklaring moet laten legaliseren. Voor meer informatie over legalisatie kan je kijken op de website van Nederland Wereldwijd. - Vertrek je binnen 2 werkdagen naar een Europees land en heb je de verklaring via het contactformulier van het CAK gestuurd? Bel dan het CAK gratis via telefoonnummer
0800 – 2108. Houd het referentienummer bij de hand dat je van hen hebt gekregen.
Daar gaat mijn spontane vakantie..
Heb je haast met het regelen?
Ga je spontaan op vakantie, heb je een werkklus in Europa of een andere reden tot spoed?
Het CAK heeft een aantal mogelijkheden:
Vertrek je binnen 2 werkdagen en heb je de verklaring via het contactformulier gestuurd? Bel dan het gratis telefoonnummer van het CAK 0800 – 2108. Houd het referentienummer bij de hand die je van hen hebt gekregen.
Voor reizen binnen 2 weken met een Engelstalige medicijnverklaring doe dan het volgende: Bel 0800 – 2108 en maak een afspraak voor een bezoek naar het kantoor. Neem de ingevulde en ondertekende verklaring mee. Dan kunnen zij jou direct helpen.
Infographic: Schengenverklaring regelen
Om alle stappen inzichtelijk te krijgen, heb ik een infographic gemaakt met alle stappen die je moet zetten als je een Schengenverklaring nodig hebt. Aanvullend met wat extra informatie. Klik op de afbeelding om hem te vergroten of download deze.
Medicijnen in Europa
Medicatieoverzicht / medicijnpaspoort regelen
In het medicijnpaspoort (ofwel medicatieoverzicht) staan alle gegevens over jouw medicatie en andere zaken, zoals allergieën. Deze kan je regelen via de apotheek. Handig als je naar de dokter of apotheek moet tijdens je reis of onverwacht in het ziekenhuis belandt. Het medicatiepaspoort kan je uit laten printen bij jouw apotheek. Heb je naast ADHD medicijnen andere medicatie waarvoor jij naalden en spuiten mee moet nemen? Zorg er voor dat deze ook op het medicatiepaspoort staan. Anders kan je veel problemen krijgen bij de douane. Let op, dit is geen geldig reisdocument voor de douane.
Tips voor medicijnen op reis
- De medicijnen in originele verpakking: Neem jouw medicijnen mee in de originele verpakking met het etiket erop. Dit voorkomt onduidelijkheid bij de douane.
- Inname in een andere tijdzone: Reis je naar een andere tijdzone, maak dan een plan voor de innametijden van jouw medicatie en hoe je het tijdsverschil gaat overbruggen.
- Voldoende voorraad: 2x de hoeveelheid dagen medicatie mee. Een deel in handbagage en het andere deel als reserve in de koffer. Als koffer achterblijft of handbagage verloren gaat is er altijd nog het andere deel. Let op, het kan zo zijn de werking van het medicijn ander wordt dat door de (vries)kou in het vliegruim.
- Houdbaarheidsdatum: controleer altijd ruim voordat je op vakantie gaat de houdbaarheidsdatum van jouw medicijnen en bestel zo nodig nieuwe.
- Maak een kopie van je Schengenverklaring: Maak ook een kopie voor de terugreis, soms nemen ze de verklaring in.
Handige websites & bronnen
- Het CAK: Alle informatie over de verklaringen, de landen en aanvullende informatie.
- Apotheek.nl: Informatie over goed voorbereid zijn op reis.
- KNMP.nl: De beroepsvereniging van de apothekers.
- Impuls & Woortblind: De belangenvereniging voor mensen met ADHD, dyslexie en dyscalculie
- Europa-nu.nl: Over de oorsprong van de Schengenverklaring.
- Nederlandwereldwijd.nl: Informatie over de Apostillelanden en verklaring.
- Schengenvisum.info
- Balansdigitaal.nl: ADHD medicatie mee op reis.
Luister nu
- Luister de aflevering op Spotify
- Luister de aflevering via Apple Podcasts